BOUWWERKEN VAN DE HAARLEMSE ARCHITECT JACOB VAN DEN BAN (1860-1943) IN BLOEMENDAAL EN HEEMSTEDE
De Haarlemse architect Jacob van den Ban is op 28 december 1860 geboren in Nieuw Helvoet (Hellevoetsluis) en heeft vanaf 1891 tot zijn overlijden op 82-jarige leeftijd in Haarlem gewoond. Op 16-jarige leeftijd volgde hij de Academie voor Beeldende Kunsten in Rotterdam. Na enige praktijkjaren volgde zijn studie aan de Polytechnische School onder architect professor E.H. Gugel (1832-1905), de eerste hoogleraar bouwkunde in Delft, die goede verwachtingen van zijn leerling verwachtte. Van den Ban deed van 1884 tot 1886 ervaring op bij de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij. De voorkeur gevend aan een vrij beroep was de villa ‘Kennemerheuvel’ nabij de Kleverlaan, in samenwerking met L.J.Ritter, één van zijn eerste ontwerpen (1). Na twee bekroningen bij bouwkundige studieprijsvragen (2) vestigde hij zich tussen 1887 en 1891 als tekenaar-architect in achtereenvolgens Amsterdam, Bloemendaal en Maassluis. In Amsterdam nog in dienst van architect C.A.Bombach. Ten slotte in 1891 na een conflict met Bombach en na zijn huwelijk twee jaar later met Anna Kater (geboren in 1859 te Appingedam) na eerst op het adres Alexanderstyraat 12 voorgoed in de Spaarnestad. In 1891 ging Van den Ban een maatschap aan met zijn collega S.Roog op het adres Nieuwe Gracht 88. In 1893 zijn de Haarlemse architecten Jacques Leijh, Johannes Wolbers en Jacob van den Ban als juryleden aangewezen voor de beoordeling van plantekeningen voor een ontwerp-raadhuis in de gemeente Leeuwarden. Tot 1899 was Van den Ban geassocieerd met architect S.Roog, met wie hij enkele jaren later wederom samenwerkte, zoals hij het ontwerp van ‘Bloemoord’ aan de Binnenweg in Heemstede. Gedurende lange tijd was de heer B.Bouman zijn meest naaste medewerker als chef de bureau. In de jaren twintig bouwkundige A.J.Rubenkamp als opzichter bij hem werkzaam.
Vele tientallen gebouwen, zoals stationsgebouwen, fabrieken, kantoren, banken en verenigingsgebouwen en winkelpanden, zijn sindsdien tot midden jaren 20 tot stand gebracht. Ook enige restauraties, geveldecoraties en grafmonumenten.
Vooral woonhuizen (volkswoningbouw, middenstandswoningen) en het meest herenhuizen en villa’s staan op zijn naam. Die ontwierp hij veelal in opdracht van gefortuneerde Amsterdammers die zich als forens of rentenier in Zuid-Kennemerland vestigden.
Onder meer in villapark Duin en Daal te Bloemendaal en het Haarlemmerhoutpark en Westerhoutpark (3) tot 1927 deel uitmakend van de gemeente Heemstede. In dat jaar schaarde Van den Ban zich met een aantal andere prominente ingezetenen van Haarlem bij een groep van anti-annexionisten. Een van zijn laatste activiteiten als architect was in 1928 de aanbesteding namens woonstichting ‘Luctor et Emergo’ voor het bouwen van 46 eensgezinswoningen in de Sterrebosstraat.
Al in 1906 had Van den Ban de panden Oosterhoutlaan 1-3 in Heemstede en in 1907 het raadhuis van Schoten ontworpen.
Hij werkte met enkele uitzonderingen zoals in Tiel, Maassluis, Amsterdam, Lochem (landhuis ‘de Enk’ als zijn zomerverblijf), Den Haag en Zeist voornamelijk in Haarlem en omliggende gemeenten. De architect maakte gebruik van verschillende bouwstijlen, naast de eclectische vooral de Neo-Renaissance en necoclassicistische stijl, Jugendstil en Amsterdamse School. Speciale aandacht gaf hij aan gevelontwerpen (4).
Gedurende acht jaar was Jacob van den Ban lid van het hoofdbestuur der Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst, later gereorganiseerd tot Bond van Nederlandse Architecten (B.N.A.), en verder een aantal jaren voorzitter van de afdeling Haarlem en omstreken met architect J.B.van Loghem als secretaris. Als zodanig was hij met F.W.M.Poggenbeek in 1905 betrokken bij het oprichten van een Arbitrage voor de bouwbedrijven in Nederland. Ook heeft Van den Ban zich op maatschappelijk terrein begeven en was hij van 1922 tot 1925 lid van de gemeenteraad voor de Vrijheidsbond. Op latere leeftijd heeft hij jonge architecten bijgestaan. Uit zijn huwelijk zijn drie dochters geboren (5), zijn echtgenote overleed op jonge leeftijd in 1911. Zelf heeft hij van 1901 tot zijn overlijden, 42 jaar nadien, gewoond in het door hem ontworpen huis aan de Kampersingel. Jacob van den Ban is begraven op de begraafplaats te Barchem bij Lochem.
Intussen zijn verscheidene panden op de rijksmonumentenlijst geplaatst. Zoals de voormalige Droste-branderij aan het Spaarne, Harmenjansweg 129 (1911-1921), het gebouw van de Tweede Hollandsche Maatschappij van Levensverzekeringen, Kruisweg hoek Parklaan/vm.Haarlemsche Melkinrichting Hartelust, Kruisweg 70 (1902), het woonwinkelpand Zijlstraat 56 uit 1913 (6), winkelhuizen Zijlstraat 56 (1913), villa Raamsingel 2 (1900), uitbreiding van villa ‘Duin-ouwe’ in Bloemendaal, Parkweg 18 (1883). In Bloemendaal staat de villa Habeo Horam aan de mr. H.Enschedéweg in Aerdenhout op de gemeentelijke monumentenlijst. In Overveen de villa Aardenburg, Militairenweg 16 (1905). Voorts is de villa Welgelegen, Rijperweg 5 (1897/1905 i.s.m. S.Roog) provinciaal monument, evenals villa Josephina (later Binnenduin, dr.Jac.P.Thijsselaan 3 (1897/1905 i.s.m. S.Roog) (7). De villa De Berg, Rijperweg 15 (1896) in Bloemendaal staat geregistreerd als rijksmonument. Dat geldt ook voor het vm. Burger Weeshuis in Tiel, in 1904 ontworpen door Jacob van den Ban.
Een Van den Banplein van 1958 tot 1995
G.H.Kurtz en J.J.Temminck vermelden in het Haarlemse straatnamenboek ‘De straat waarin wij wonen’: “Van den Banplein. B&W 25 maart 1958, afd,7/3163, Jacob van den Ban, 1860-1943, was een Haarlems architect en lid van de gemeenteraad van 1921-1923. Hij bouwde vele villa’s, woonhuizen en kantoorgebouwen in Haarlem en omstreken. Het gebouw van de Sociëteit ‘Vereniging’ aan de Zijlweg is naar zijn ontwerp uitgevoerd. Het Van den Banplein is opgeheven bij wijkvernieuwing in 1995.”
De relatie van C.A.Bombach met J.van den Ban
Wilfred van Leeuwen schreef een artikel over ‘C.A.Bombach Czn. (1857-1917) Ondernemer en architect’ Hij schrijft daarin onder meer: “(…) Over de vraag in hoeverre Bombach zelf de ontwerper van zijn projecten was, bestaat geen absolute zekerheid. In ieder geval had hij talentvolle tekenaars in dienst. Zeker is dat hij rond 1890, mogelijk al vanaf 1886, gebruik maakte van de diensten van Jacob van den Ban (1860-1943), een leerling van professor Eugen Gugel aan de Polytechnische School in Delft, die in de jaren negentig, samen met J.A.G.van der Steur één van de twee leidinggevende neorenaissancistischen in Haarlem zou worden. (In Amsterdam ontwierp hij het rijke woonhuis Leidsekade 76). In een advertentie uit 1891 deelt Bombach mee dat Van den Ban niet meer als opzichter-tekenaar bij hem in dienst is. Mogelijk was dit een reactie op het feit dat de ‘onbeschaamde’ Van den Ban en de Haarlemse (tuin)architect L.J.Ritter vechtend over straat gingen, in de pers en het Bouwkundig Weekblad, over het auteurschap van een Haarlemse villa. Maar mogelijk gaf hij hiermee indirect ook aan dat er voorlopig geen schouwburgen en restaurants meer van hem verwacht hoefden te worden.”
Noten
(1) Opmerkelijk is dat toen de fraaie villa al in 1920 was afgebroken Jacob van den Ban 1930 op dezelfde plaats een nieuw (kleiner) huis ontwierp.
(2) Zowel in 1884 als 1885 zijn ontwerpen van Jacob van den Ban bekroond door het Genootschap Architectura et Amicitiae in Amsterdam, te weten ontwerp voor een burgerweeshuis voor Kampen en een koninklijk paleis.
(3) In de eerste jaren van de vorige eeuw is op de terreinen van de buitenplaats Westerduin het Westerhoutpark ontwikkeld. Een plan voor grotere huizen, ontwikkeld door de n.v. Eerste Kennemer Bouwmaatschappij waarvan Jacob van den Ban directeur was.
(4) In 1903 won Van den Ban bij de tweede Haarlemse gevelwedstrijd een zilveren medaille voor zijn ontwerp van de villa Lindenhoek, Kleine Houtweg 109, op de hoek van de Kamperlaan.
(5) Te weten: 1) Elze Frederika van den Ban werd stedenbouwkundige, 2) Anna Jacoba (Ans) Meerdink-van den Ban, predikante in Soest en 3) Frederika Elisabeth Hugenholtz-van den Ban. Naar eerstgenoemde Else van den Ban is behalve in Leiden een laan vernoemd in Heerhugowaard. Zij is in 1894 te Haarlem geboren en aanvankelijk woonachtig gebleven in het ouderlijk huis, later verhuisd naar het adres Middenlaan 78, overleden op 25 december 1973. Zij was de eerste vrouw in Nederland die afstudeerde als civiel-ingenieur in Delft. Na haar afstuderen was zij aanvankelijk op het architectenbureau van haar vader werkzaam. Bijna een kwarteeuw had zij een functie bij Provinciale Waterstaat van Noord-Holland als stedenbouwkundige. Als zodanig promootte zij de toepassing van krommingen in de aanleg van straten en wegen.
Tevens werkte Else (Elze) van den Ban als docente van de Academie voor Bouwkunst in Amsterdam en was zij lid van genootschap ‘Kunst zij ons doel’ in Haarlem. Opmerkelijk is dat naar Else van der Ban [met een r bij der in plaats van den] ook straten zijn vernoemd in Spijkenisse en Leiden.
(6) In de onderpui bevinden zich in de plint de namen van de architect J. van den Ban en aannemers firma W.A.van Zanten.
(7) Simon Roog, in 1859 geboren te Purmerend was als architect na adressen aan de Nieuwe Gracht en Kampersingel gevestigd op het adres Parklaan 29. Hij bouwde veel herenhuizen aan de Zijlstraat en Wilhelminastraat. Voorts o.a. de Haarlemse Huishoud- en Industrieschool. Was verder enige jaren gemeenteraadslid in de Spaarnestad. De volgende panden zijn heden rijksmonument: 1) Haarlemsche Huishoud- en Industrieschool, Voorhelmstraat 25, 2) woonblok Wilhelminastraat 1, 3) woonblok Wilhelminastraat 24, 4) woonblok Wilhelminastraat 56, 5) Vm. Tweede Volksbadhuis, Leidseplein 49, 6) aanbouw bij hoofdgebouw ‘Vaart en Duin’, Korte Zijlweg 12 in Overveen. In 1903 ontwierp Roog in samenwerking met J.F.Hamersveld (vooral bekend als bouwmeester van het Doelenhotel in Amsterdam) de Haarlemse Huishoud- en Industrieschool; in 1935 geïntegreerd in uitbreiding/nieuwbouw van architect Dick Greiner. Simon Roog was van 1893 tot 1903 voor de liberale lid van de Haarlemse gemeenteraad. In laatstgenoemd jaar verhuisde hij naar Edam, waar hij in 1919 is overleden.
Archivalia en literatuur
– Jb van den Ban architect Haarlem 1886-1918. Uitgevoerde gebouwen, projecten enz. Platenboek uitgegeven in Bussum door G.Schueler in 1919. [Deel 5, nummer 2 van Bibliotheek van de moderne Hollandsche Architectuur]. Ingedeeld naar 3 periodes: 1) 1884 tot 1890, 2) 1891 tot 1899 in samenwerking met de architect S.Roog, 3) 1900 tot 1908.
– Bouwkundig Weekblad. Nummer 1, januari 1936. Biografie ter ere van zijn 75e verjaardag.
– Ir. Elze F.van den Ban. Jacob van den Ban (necrologie). In: Jaarboek Haerlem 1943. Haarlem, de erven F.Bohn n.v., 1944, p. 19-22.
– In 1974 is een deel van het archief (tekeningen, ontwerpen, foto’s) van Jacob van den Ban geschonken aan SAM (Stichting Architectuurmuseum) en bevindt zich nu in het Nederlands Architectuur Instituut (NAi). Een plaatsingslijst is op het internet te vinden.
– Bouwkundearchief gemeente Haarlem
– Bibliotheek Noord-Hollands Archief Haarlem [bestek en voorwaarden van een aantal ontwerpen tussen 1893 en 1920]. Bevat o.a. 1) Bestek en voorwaarden voor het bouwen van 74 middenstandswoningen, op de terreinen gelegen aan de Tetterodestraat, de Verspronckweg en de verlengde Wouwerman- en Jan Steenlaan te Haarlem, 2) Bestek en voorwaarden voor het bouwen van 184 eensgezinswoningen op de terreinen gelegen achter het Hofdijkplein en aan de Zomervaart te Haarlem.
– Het winkelbestand van Haarlem; een selectie van winkelgevels in de Haarlemse binnenstad. Haarlem, Schuyt & Co, 1994. Bevat volgende ontwerpen van J.van den Ban: Grote Houtstraat 4, Zijlstraat 53, en 56-58Spaarne 48, Riviervismarkt 13.
– Wim de Wagt. Architectuurgids Haarlem. Rotterdam, uitgeverij 010, 2005. Van J.van den Ban: Bolwerken (bebouwing), Grote Houtstraat 4, Spaarne 48, Kruisweg 70, Rijksstraatweg 22-24 (= vm. raadhuis Schoten), Zijlstraat 56-58, 78-80, Harmenjansweg 129 [=Drostefabriek], Hendrik Figeeweg [= machinefabriek Figee], Lange Begijnestraat 11.
– de Haarlemse Oude Gracht. Haarlem, 1980, blz. 91,92,94,98,155,170.
BLOEMENDAAL
Beschadiging van ‘Emerhade’ nadat een boom omwaaide bij de storm van 17 november 2015 (Haarlems Dagblad, 19 november 2015)
AERDENHOUT, gemeente Bloemendaal
OVERVEEN
HEEMSTEDE [voor de annexatie van 1927]
“Ziekte onder de bollen liet kweker Ruijsenaars uit Haarlem er niet van weerhouden de Haarlemse architecten Roog en Van den Ban opdracht te geven tot het ontwerpen van een tentoonstellingsgebouw voor bloemen en planten, met woonhuis te Heemstede. Deze gebouwen zouden worden geplaatst aan de Binnenweg, ongeveer 200 à 300 meter voorbij de Koediefslaan, tegenover het buiten ’t Klooster’ van mevrouw Dolleman. De bijbehorende grond was bestemd voor de kwekerij van bloemen en planten. Het terrein zou echter zodanig worden ingericht, gedacht werd aan een uitspanning, dat het ook voor wandelaars aantrekkelijk was om er te verpozen. Eind mei 1895 vond de aanbesteding plaats. Er waren 11 inschrijvingen voor dit werk, dat werd gegund aan A.G.Capteijn uit Haarlem die met ƒ 18.987,- de laagste inschrijver was. Het geheel kreeg de naam ‘Bloemoord’. In de loop der tijd veranderde ‘Bloemoord’ van bestemming en werd een café. Thans herinnert niets meer aan deze kwekerij.” (Kees de Raadt: 1895. Heemstede, VOHB, 1994)
De villa werd als ‘Welgelegen’ gebouwd. In 1921 is het woonhuis gewijzigd.
Villa naar een ontwerp in de trant van het Rationalisme. Het woonhuis is circa 1915 tot stand gekomen en heeft gevels in rode baksteen op een donkerder plint. Bij de decoratie en de spaarvelden is rood en oranje verblendsteen toegepast. In de bovenlichten van de serre bevindt zich glas-in-lood raamvulling met florale motieven. De samengestelde overstekende kap met wolfeind is bedekt met zwarte kruispannen. De naam ‘Eikenhof’ bevindt zich in art-nouveau-letters boven de parterre.
Herenweg 64, tegenwoordig huisvesting van Norske Turist Service
“Veel al dan niet professionele architecten ontwierpen slechts een of enkele huizen in het Bosch en vaartkwartier. Tot de weinige bekende architecten onder hen behoren J.van den Ban en J.A.G. van der Steur. Jacob van den Ban was de architect van het grote huis Spruitenbosstraat 19, dat in 1908 werd gebouwd. Opdrachtgeefster was juffrouw Laura Eveline Barfoed, die aanvankelijk zelf op het adres Uit den Bosstraat 1 woonde. Van den Ban was in die jaren een bekende architect die, sinds hij zich in 1893 in Haarlem had gevestigd, een grote verscheidenheid aan gebouwen had ontworpen in Haarlem en directe omgeving: fabrieksgebouwen, winkels, kantoren, bankgebouwen, rusthuizen, onder meer het thans afgebroken Lutherse rusthuis aan het Westerhoutpark, een enkele kerk, een kapel op een begraafplaats, grafmonumenten, pionierswerk op het gebied van de volkswoningbouw, maar vooral talloze woonhuizen en villa’s. Zo had hij ook een grote en ruime villa ontworpen in het Bloemendaalse villapark Duin en Daal, namelijk de inmiddels gesloopte villa Louise State, een ‘schilderachtig-rustieke villa.’ Ook Spruitenbosstraat 19 is groot en ruim. Het is een van de grootste huizen van de hele buurt. De stijl is echter meer neo-renaissancistisch dan schilderachtig-rustiek te noemen. Het pand ernaast, Spruitenbosstraat 21, is in 1905 ontworpen door de andere bekende Haarlemse architect die in het Bosch- en Vaartkwartier heeft gewerkt, namelijk J.A.G.van der Steur.” [Uit: Bosch en Vaart, van Heemsteedse buitenplaats naar Haarlems stadskwartier. Haarlem, 1992, p. 40].
Bijlage 1: Huize Lindenhoek, Kleine Houtweg 65 te Haarlem
BIJLAGE 2: SELECTIE VAN OVERIGE PROJECTEN EN BOUWWERKEN VAN JACOB VAN DEN BAN
“Een van de opvallendste huizen van de Koninginneweg was het bijzondere huis Raamsingel 2 op de hoek van de Koninginneweg. Dit huis is in opdracht van de Haarlemse fabrikant J.F.Beijnes gebouwd en kent een opmerkelijke geschiedenis. Beijnes was in zijn tijd in Nederland een bekende industrieel en deed zeer veel voor de belangen van de Nederlandse Nijverheid. Vanaf 1891 was hij lid van de Haarlemse Gemeenteraad en vanaf 1890 lid van de Kamer van Koophandel en Fabrieken. Voorts was hij bestuurslid van het Departement Haarlem van de Maatschappij van Nijverheid. Het huis is door architect J. van den Ban ontworpen. De bouwtekening van de royale villa ‘Wilhelmina’ dateert van 1900. De grondoppervlakte van het huis bedraagt 360 vierkante meter en bestaat uit een souterrain, bel-etage, eerste verdieping en een zolder. De bel-etage bevat een prachtige vestibule en hal en aan de zijde van de Koninginneweg zijn twee ruime en uitnemend verlichte vertrekken en een suite die vaak voor vergaderingen werd gebruikt, aan de andere kant van de hal bevinden zich eveneens meerdere vertrekken en de toiletten. Op de eerste verdieping waren enkele kamers die ooit voor inwonend personeel waren ingericht. Aan de zijde van de Koninginneweg heeft het pand een breedte van 22 meter en aan de Raamsingel een front van 16 meter.” [Marcel Bulte. Koninginnebuurt, van buitengebied tot voorname stadswijk. 2009, p. 119-120].In bibliotheek van het Noord-Hollands Archief is aanwezig: Bestek en voorwaarden, waarnaar door den heer J.W.A.Beijnes te Haarlem…zal worden aanbesteed: het amoveeren van het bestaande woonhuis met bijgebouwtjes aan de Parklaan no. 26a…, en het daar ter plaatse bouwen van een gebouw, waarin eetkamer met dessertkamer, keuken en bijkeuken, slaapkamers enz. ter vergroting van het woonhuis aan de Nieuwe Gracht, no. 72.
Bankgebouw der firma Brinkman & Co Zijlstraat 78-80 Haarlem
Kantoorgebouw van de Algemeene Noord-Hollandsche Maatschappij van Levensverzekering Spaarne 48 Haarlem
Kantoorgebouw Mees & Ritsema Zijlstraat 61 Haarlem
Derde Volksbadhuis van de Afdeling Haarlem van het Witte Kruis, Schotersingel 4 Haarlem
Grafmonument Van Rossum op de begraafplaats ‘Westerveld te Driehuis
Gebouw der Melkinrichting ‘Hartelust’ Kruisweg hoek Parklaan Haarlem
Traphal, kantoorgebouw der Tweede Hollandsche Maatschappij van Levensverzekering Kruisweg hoek Parklaan Haarlem.
In het Bosch en Vaartkwartier, tot 1927 gemeente Heemstede, zijn door J.B.van den Ban ontworpen: Spruitenbosstraat 19, Westerhoutpark 9, en 34-44+ 4-10.
Bijlage 4: Door Van den Ban (of i.s.m.Roog) in Bloemendaal ontworpen huizen, met jaartal en eventueel aanvrager. Bron: Wim Post, Bouwen aan Bloemendaal, architectuur en bouwhistorie vanaf 1883 . Haarlem, Schuyt & Co, 1997.
Foto door Leonard Baruch met links op de foto op de hok van de Raamsingel en de Koninginneweg in Haarlem de villa ‘Wilhelmina’, omstreeks de vorige eeuwwisseling gebouwd onder architectuur van Jacob van der Ban. Het gebouw heeft een souterrain, een beletage en een zolder. Tussen 1951 en 1975 was het in gebruik door de Sociale Dient. Daarvoor was er een verzekeringsmaatschappij in gevestigd. (Haarlem verdwenen stadsbeelden. 1993, pagina 110).
Bijlage 5: Knipsels Jb. van den Ban via Koninklijke Bibliotheek
=====
BijlageVILLA DELTA, RIJPERWEG 1 OVOOR DAVID ELIAZER LIONI ONTWORPEN DOOR JACOB VAN DEN BAN: Ons Bloemendaal, nummer 2, jaargang 44, zomer 2020, p.8-9.
Vind-ik-leukLaden...
28 gedachten over “BOUWWERKEN VAN ARCHITECT JACOB VAN DEN BAN IN BLOEMENDAAL, HAARLEM EN HEEMSTEDE /S.ROOG”
Rudolf Janssengezegd:
Hallo Hans,
Bloemendaalseweg 142 in Bloemendaal ,waar ik woonde van 1969 tot 1990 is ook door van de Ban gebouwd in 1928 , meen ik voor ene Cohen.
Kun je daar nog iets van vinden?
Interessant . Rijperweg 15 , villa Berg , daar woonde mijn collega Uiterwaal destijds en dat huis ken ik heel goed.
Hartelijke groet, Ruud
Deze aanvulling klopt. Het pand Bloemendaalsweg 142 is naar een ontwerp van J.van den Ban in 1929 gebouwd voor de heer N.Cohen uit Haarlem [dossiernummer 1755 Publieke Werken Bloemendaal]. Met dank!
Beste mijnheer Krol,
Ik woon in Villa Eikenhof aan de Herenweg in Heemstede. Op de gevel is een herdenkingssteen aangebracht met het jaartal 1899.
Ik ben benieuwd waar u de foto heeft gevonden en wat de datering is.
Is er in de literatuur meer te vinden over ons huis?
Met vriendelijke groet,
Antoinette Koomen
Goededag,
De (oude) foto van ‘Eikenhof’ is afkomstig uit een publicatie met vrijwel uitsluitend foto’s: Uitgevoerde gebouwen, projecten etc. van Jb van den Ban, architect Haarlem 1886-1918. Ongedateerd, maar uitgegeven in 1919 of 1920 en aanwezig in o.a. bibliotheek en ‘Heemstede-collectie’ van het Noord-Hollands Archief. De tekening van de villa voor de heer W.C.van Meeuwen, is vervaardigd door Jb van den Ban, en gedateerd mei 1910. Zie: bouwkundearchief van de gemeente Heemstede op het internet. De naam ‘Eikenhof’, een veel voorkomend toponiem in ons land, was bekend, maar niet dat een jaarsteen ‘1899’ is aangebracht. Met een groet, Hans Krol
nog even een reactie, frieda van den Ban, zij woonde in lochem en was gehuwd met philip reinhard hugenholtz. Zij was schrijfster en publiceerde veel in het blad van de anwb. Vooral reisverhalen. Ook heeft zij een boek geschreven, onder pseudoniem maryanne van Lochem.
Maar hoe bent u aan de wetenschap gekomen dat mijn opa P.M.J. Tijssen een bloembollenbedrijf had aan de Kadijk in Heemstede/De Glip? En zijn er misschien nog meer foto’s van waarop iets meer van de omgeving staat dan alleen de molen De Nachtegaal?
Mijn opa is van de Kadijk naar ‘De Bulb’ (tussen Leidsevaart en Vogelenzangseweg) verhuisd omdat de grond aan de Kadijk te droog was (drainage naar de Haarlemmermeer; naar verluidt via ondergrondse een grindlaag).
Geachte heer Krol,
Eén van de interieurfoto’s komt twee maal voor in uw verhaal, echter elk met een ander onderschrift.
x Interieur woonhuis J.van den Ban en zijn gezin, Kampersingel 70, Haarlem
x Interieur ‘de Enk’ in Lochem, ontworpen door J.van den Ban en door hem als
zomerverblijf aangewend.
Welk onderschrift is het juiste?
Met vriendelijke groet,
G.J. Kater
Ja, het is HAARLEM Of ‘De Enk’ in Lochem. Ik zal dat binnenkort nakijken in bibliotheek van het Noord-Hollands Archief en daarna corrigeren. Het betreft een interieurfoto van woonhuis Kampersingel 70, Haarlem
interieur de enk klopt niet. Daar hebben wij helaas geen foto’s van. Ik heb nog wel een foto, wel duidelijk maar niet gepast om te plaatsen van zijn afstudeerwerk.
Weet jij misschien de architect van het huis Rijperweg 4-6? Wij gaan wonende op nr. 6. De originele bouwtekeningen lijken op die van Roog & Van den Ban maar ik zie geen naam van een architect. Het huis heeft wel de stijl van huizen in de buurt (m.n. villa Binnenduin).
In antwoord kan ik het volgende berichten. Expert bij uitstek van Bloemendaalse panden is de heer Wim Post uit Bloemendaal, Hij publiceerde in 1997 het boek: ‘Bouwen aan Bloemendaal; architectuur en bouwhistorie vanaf 1883’. Daaruit blijkt dat de huizen Rijperweg 1, 2, 8, 15 en 17 tot stand kwamen onder architectuur van J. van den Ban, ten dele in samenwerking met Roog. Dubbelhuis Rijperweg 4 en 6 staat op naam van de architect Jac van Gelderen, gebouwd in 1912, dossiernummer publieke werken Bloemendaal 1079. Aanvragers voor de bouw waren G.Steentjes en J.N.Hooialler.
Geachte heer Krol,
Dat de heer van den Ban in Lochem het huis ´de Enk` heeft gebouwd is algemeen bekend, maar is u iets bekend over een huis aan de Barchemseweg 76 te Lochem, dat omstreeks 1906 gebouwd zou zijn voor zijn dochter?
met vriendelijke groet,
Pier Horensma
Goedendag, dat was mij niet bekend. Dat moet dan zijn gebeurd door Frederika Else van den Ban (1894-1973) die aanvankelijk op het bureau van het vader in Haarlem werkzaam was en later een bekend stedenbouwkundige is geworden, naar wie liefst 3 straten zijn vernoemd in Heerhugowaard, Leiden en Spijkenisse. Meet vriendelijke groet, Hans Krol
daar weet ik ook helaas niets van. Els Meerdink-van den Ban woonde niet in lochem. Haar zus Ans “tante Bob” was predikante, maar woonde volgens mij ook niet in lochem. Het betreffende huis heeft ook geen jaartal in de gevel. Iets wat jacob van den Ban altijd deed.
oh Ans heeft in het huis in haarlem gewoond, totdat het huis door de duitsers gevorderd werd. Toen moest zij hals over kop naar de Middellaan verhuizen.
Huis ter Vaart (nu Cornelia Catharina) op het Houtmanpad 4 is ook door Roog & van der Ban ontworpen. De benedenverdieping is nog weinig verbouwd, de originele keuken is nog aanwezig. Ook de ornamenten, de schouwen en het beschilderde plafond zijn nog intact.
Goedendag. Op de geplaatste foto van Gejah Nijman stond het al goed, echter niet op een overgenomen artikel uit het blad Ons Bloemendaal. Met dank, daarop in het onderschrift heden gecorrigeerd.
Rudolf Janssen gezegd:
Hallo Hans,
Bloemendaalseweg 142 in Bloemendaal ,waar ik woonde van 1969 tot 1990 is ook door van de Ban gebouwd in 1928 , meen ik voor ene Cohen.
Kun je daar nog iets van vinden?
Interessant . Rijperweg 15 , villa Berg , daar woonde mijn collega Uiterwaal destijds en dat huis ken ik heel goed.
Hartelijke groet, Ruud
Hans Krol gezegd:
Deze aanvulling klopt. Het pand Bloemendaalsweg 142 is naar een ontwerp van J.van den Ban in 1929 gebouwd voor de heer N.Cohen uit Haarlem [dossiernummer 1755 Publieke Werken Bloemendaal]. Met dank!
Antoinette gezegd:
Beste mijnheer Krol,
Ik woon in Villa Eikenhof aan de Herenweg in Heemstede. Op de gevel is een herdenkingssteen aangebracht met het jaartal 1899.
Ik ben benieuwd waar u de foto heeft gevonden en wat de datering is.
Is er in de literatuur meer te vinden over ons huis?
Met vriendelijke groet,
Antoinette Koomen
Hans Krol gezegd:
Goededag,
De (oude) foto van ‘Eikenhof’ is afkomstig uit een publicatie met vrijwel uitsluitend foto’s: Uitgevoerde gebouwen, projecten etc. van Jb van den Ban, architect Haarlem 1886-1918. Ongedateerd, maar uitgegeven in 1919 of 1920 en aanwezig in o.a. bibliotheek en ‘Heemstede-collectie’ van het Noord-Hollands Archief. De tekening van de villa voor de heer W.C.van Meeuwen, is vervaardigd door Jb van den Ban, en gedateerd mei 1910. Zie: bouwkundearchief van de gemeente Heemstede op het internet. De naam ‘Eikenhof’, een veel voorkomend toponiem in ons land, was bekend, maar niet dat een jaarsteen ‘1899’ is aangebracht. Met een groet, Hans Krol
gea gezegd:
wat geweldig mooi om dit hier te zien. Ben echt trots op de fam. van den Ban.
gea gezegd:
nog even een reactie, frieda van den Ban, zij woonde in lochem en was gehuwd met philip reinhard hugenholtz. Zij was schrijfster en publiceerde veel in het blad van de anwb. Vooral reisverhalen. Ook heeft zij een boek geschreven, onder pseudoniem maryanne van Lochem.
Jan-Piet Tijssen gezegd:
Beste mijnheer Krol,
Een uitstekend verhaal!
Maar hoe bent u aan de wetenschap gekomen dat mijn opa P.M.J. Tijssen een bloembollenbedrijf had aan de Kadijk in Heemstede/De Glip? En zijn er misschien nog meer foto’s van waarop iets meer van de omgeving staat dan alleen de molen De Nachtegaal?
Op mijn site vindt u, weliswaar zeer beperkt, wat meer informatie (http://members.ziggo.nl/janpiet.tyssen/index/janpiet.htm).
Mijn opa is van de Kadijk naar ‘De Bulb’ (tussen Leidsevaart en Vogelenzangseweg) verhuisd omdat de grond aan de Kadijk te droog was (drainage naar de Haarlemmermeer; naar verluidt via ondergrondse een grindlaag).
Richard Kruijswijk gezegd:
Ik mis het mooie vrijstaande huis Kleverlaan 115 (1898).
Hans Krol gezegd:
Dat pand is vermeld in bijlage 4, weliswaar zonder afbeelding.
G.J. Kater gezegd:
Geachte heer Krol,
Eén van de interieurfoto’s komt twee maal voor in uw verhaal, echter elk met een ander onderschrift.
x Interieur woonhuis J.van den Ban en zijn gezin, Kampersingel 70, Haarlem
x Interieur ‘de Enk’ in Lochem, ontworpen door J.van den Ban en door hem als
zomerverblijf aangewend.
Welk onderschrift is het juiste?
Met vriendelijke groet,
G.J. Kater
Hans Krol gezegd:
Ja, het is HAARLEM Of ‘De Enk’ in Lochem. Ik zal dat binnenkort nakijken in bibliotheek van het Noord-Hollands Archief en daarna corrigeren. Het betreft een interieurfoto van woonhuis Kampersingel 70, Haarlem
Gejah Nijman gezegd:
Geachte heer Kater, bent u familie van Anna Kater? De vrouw van Jacob van den Ban?
gejah gezegd:
interieur de enk klopt niet. Daar hebben wij helaas geen foto’s van. Ik heb nog wel een foto, wel duidelijk maar niet gepast om te plaatsen van zijn afstudeerwerk.
gejah nijman gezegd:
Het landhuis de Enk staat in Lochem, en niet in Laren.
Peter van Opstal gezegd:
Beste Hans,
Weet jij misschien de architect van het huis Rijperweg 4-6? Wij gaan wonende op nr. 6. De originele bouwtekeningen lijken op die van Roog & Van den Ban maar ik zie geen naam van een architect. Het huis heeft wel de stijl van huizen in de buurt (m.n. villa Binnenduin).
Vriendelijke groet
P. Van Opstal
Rudolf Janssen gezegd:
Hans, Ik weet het niet ! Groet, Ruud
Gejah Regterschot gezegd:
Het nai heeft alle werken van jacob van den ban. Waarschijnlijk kunt u daar antwoord krijgen. Groeten gejah nijman (hij was mijn overgrootvader)
Hans Krol gezegd:
In antwoord kan ik het volgende berichten. Expert bij uitstek van Bloemendaalse panden is de heer Wim Post uit Bloemendaal, Hij publiceerde in 1997 het boek: ‘Bouwen aan Bloemendaal; architectuur en bouwhistorie vanaf 1883’. Daaruit blijkt dat de huizen Rijperweg 1, 2, 8, 15 en 17 tot stand kwamen onder architectuur van J. van den Ban, ten dele in samenwerking met Roog. Dubbelhuis Rijperweg 4 en 6 staat op naam van de architect Jac van Gelderen, gebouwd in 1912, dossiernummer publieke werken Bloemendaal 1079. Aanvragers voor de bouw waren G.Steentjes en J.N.Hooialler.
Hans R. van der Woudr gezegd:
Is Jacob van den Ban de architect van de drie huizen “en bloc” aan de Schotersingel 67 in Haarlem?
horensma gezegd:
Geachte heer Krol,
Dat de heer van den Ban in Lochem het huis ´de Enk` heeft gebouwd is algemeen bekend, maar is u iets bekend over een huis aan de Barchemseweg 76 te Lochem, dat omstreeks 1906 gebouwd zou zijn voor zijn dochter?
met vriendelijke groet,
Pier Horensma
Hans Krol gezegd:
Goedendag, dat was mij niet bekend. Dat moet dan zijn gebeurd door Frederika Else van den Ban (1894-1973) die aanvankelijk op het bureau van het vader in Haarlem werkzaam was en later een bekend stedenbouwkundige is geworden, naar wie liefst 3 straten zijn vernoemd in Heerhugowaard, Leiden en Spijkenisse. Meet vriendelijke groet, Hans Krol
Gejah Nijman gezegd:
daar weet ik ook helaas niets van. Els Meerdink-van den Ban woonde niet in lochem. Haar zus Ans “tante Bob” was predikante, maar woonde volgens mij ook niet in lochem. Het betreffende huis heeft ook geen jaartal in de gevel. Iets wat jacob van den Ban altijd deed.
Gejah Nijman gezegd:
oh Ans heeft in het huis in haarlem gewoond, totdat het huis door de duitsers gevorderd werd. Toen moest zij hals over kop naar de Middellaan verhuizen.
machteld gezegd:
Beste Hans,
Huis ter Vaart (nu Cornelia Catharina) op het Houtmanpad 4 is ook door Roog & van der Ban ontworpen. De benedenverdieping is nog weinig verbouwd, de originele keuken is nog aanwezig. Ook de ornamenten, de schouwen en het beschilderde plafond zijn nog intact.
Met vriendelijke groet,
Machteld van der Burgt
gejah gezegd:
er staat een fout bij de foto van jacob van den ban. Hij staat hier op de foto met zijn 3 dochters. Zijn vrouw Anna Kater was al overleden in 1912.
Hans Krol gezegd:
Goedendag. Op de geplaatste foto van Gejah Nijman stond het al goed, echter niet op een overgenomen artikel uit het blad Ons Bloemendaal. Met dank, daarop in het onderschrift heden gecorrigeerd.
P.van Dam gezegd:
Oh, het naambordje van Else van der Ban bevat een fout! Stedebouwkundige = Stedenbouwkundige
Hans Krol gezegd:
Klopt, is echter vermeld op een (historisch) bordje in de gemeente Leiden